Πολλές φορές με διάφορα δημοσιεύματα έχουμε αναφερθεί στη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων), που βρίσκεται στην περιοχή «Καμάρα», λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Σάμου, προς την περιοχή «Ζερβού» των Μυτιληνιών. Είναι ο μοναδικός επίσημος χώρος που μπορεί να υποδεχθεί απορρίμματα για την υγειονομική τους (;) ταφή, εφόσον ο άλλος ΧΥΤΑ της Δυτικής Σάμου στη θέση «Βυθίσματα» δεν υφίσταται λόγω κατολίσθησης. Έτσι ο συγκεκριμένος ΧΥΤΑ της Ανατολικής Σάμου είναι ευνόητο ότι επιβαρύνεται καθημερινά και φυσικά ο χρόνος λειτουργίας του έχει μειωθεί κατά πολύ.
Η Κυριακή (16/07), ημέρα όπου εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο συγκεκριμένο χώρο (ΧΥΤΑ Ανατολικής Σάμου), ανέδειξε το μεγάλο πρόβλημα λειτουργίας του. Ανέδειξε ότι επί πολλούς μήνες φυσικά και δεν γινόταν ταφή στα σκουπίδια όπως ορίζει ο νόμος. Έτσι όταν μπήκαμε στο συγκεκριμένο χώρο για να δούμε τι συμβαίνει από κοντά, διαπιστώσαμε ότι μόνο για ΧΥΤΑ δεν πρόκειται. Σκουπίδια παντού άταφα, σκουπίδια να καίγονται και να παράγουν διοξίνες και πυκνό καπνό, πυροσβέστες να προσπαθούν να σώσουν τα ασυμάζευτα, προσωπικό του Δήμου (χειριστές μηχανημάτων) να προσπαθεί να «θάψει» τα σκουπίδια με χώμα, αγχωμένο Στρατιωτικό προσωπικό να μεταφέρει με τα οχήματα TATRA μπάζα και χώμα από χιλιόμετρα μακριά, επειδή η Δασική Υπηρεσία δεν έδινε την άδεια να μεταφερθούν τα προηγούμενα από παρακείμενο χώρο του ΧΥΤΑ (κάτι που ίσως γίνει τη Δευτέρα τις πρώτες πρωϊνές ώρες και καραγράφηκε στο ρεπορτάζ).
Είναι μια φωτιά περίεργη, είναι μια φωτιά που όσο νερό και αν έριξαν τα πυροσβεστικά αεροπλάνα δεν μπορεί να σβήσει εύκολα, γιατί απλά η φωτιά αυτή «χωνεύει», κρύβεται μέσα στο σωρό, γι’ αυτό και γίνεται το λεγόμενο μπάζωμα.
Οι Χ.Υ.Τ.Α. – Χ.Υ.Τ.Υ. – Χ.Α.Δ.Α. προτού χαρακτηρισθούν ως επιθυμητοί ή μη, θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί τι ακριβώς είναι, που αποσκοπούν και σε ποια ακριβώς πλαίσια καλούνται να λειτουργήσουν. Ένας Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων αποτελεί έναν χώρο, ειδικά διαμορφωμένο, με αυστηρές προδιαγραφές λειτουργίας και σύγχρονο εξοπλισμό, στον οποίο θα είναι εφικτή η ταφή αλλά και η ταυτόχρονη ενεργειακή αξιοποίηση του συνόλου των απορριμμάτων τα οποία συλλέγονται.
Ένας Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων αποτελεί έναν ίδιον ακριβώς χώρο, με μόνη διαφοροποίηση το είδος των απορριμμάτων που εισέρχονται σε αυτόν. Υπόλειμμα είναι εκείνο το απόρριμμα το οποίο δεν συλλέχτηκε ή δεν μπορούσε να συλλεχθεί για ανακύκλωση από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Στα ΧΥΤΥ δηλαδή, οδηγούνται τα υπολείμματα και όχι τα απορρίμματα. Οι Χ.Α.Δ.Α αποτελούν τις επί δεκαετίες γνωστές “χωματερές”. Οι Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων έχουν απαγορευθεί από την Ε.Ε., με την επιβολή μάλιστα τεραστίων προστίμων για κάθε μέρα λειτουργίας τους.
Σκοπός ενός ΧΥΤΑ/ ΧΥΤΥ είναι η ταφή των απορριμμάτων σ’ ένα χώρο, ο οποίος θα επιβαρύνει όσο το δυνατόν λιγότερο το περιβάλλον. Φυσικά, η επιστημονική εμπειρία και γνώση δεν είναι επαρκής για να προβλέψει πλήρως την μετά από δεκαετίες συμπεριφορά ενός τέτοιου χώρου. Η αναλυτική περιγραφή του χώρου, όμως, είναι απαραίτητη για να γίνει κατανοητή η λειτουργία του.
Άρα με όσα αντικρίσαμε σήμερα εκεί δεν μιλάμε πλέον για ΧΥΤΑ αλλά για ΧΑΔΑ. Ανεξέλεγκτα τα πάντα. Μεγάλο κρίμα, όταν γνωρίζουμε ότι διατίθενται ειδικές πιστώσεις για τη λειτουργία των ΧΥΤΑ.
Η σημερινή μέρα μας απέδειξε ότι εδώ δεν ισχύει το γνωστό ρητό. «Καλύτερα το προλαμβάνειν, παρά το θεραπεύειν». Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Οι φωτογραφίες που επισυνάπτονται μιλούν από μόνες τους.
Σήμερα μπήκαμε μέσα στη φωτιά, μέσα στους υποτιθέμενους χώρους του ΧΥΤΑ. Εκεί όπου γίνεται η υγειονομική ταφή. Διακρίναμε την αγωνία των πυροσβεστών. Ήξεραν ότι αν έφευγε η φωτιά, τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Δίπλα από τη φωτιά εκατοντάδες λάστιχα. 600 στον αριθμό, αν και τα περισσότερα έφυγαν. Περίπου 3.600 λάστιχα.
Από το πρωί της Κυριακής και μέχρι το βράδυ στην περιοχή επιχείρησαν 12 αυτοκίνητα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας με 25 άτομα προσωπικό, 4 Εθελοντικά αυτοκίνητα με το ανάλογο προσωπικό, 6 μεγάλα μηχανήματα (εκσκαφείς) και τέσσερα φορτηγά που μετέφεραν χώματα και μπάζα από παρακείμενες περιοχές.
Εκεί ήταν οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Πάρης Παπαγεωργίου, Χριστόδουλος Σεβαστάκης, Βασίλης Βαλκαμλής και αρκετοί υπάλληλοι του Δήμου – χειριστές μηχανημάτων.
Για να φανταστείτε το μέγεθος της δύσκολης κατάστασης ο καθ’ όλα ψύχραιμος Σύμβουλος της Πολιτικής Προστασίας ΠΕ Σάμου και Εθελοντής κ. Γιώργος Στάντζος, έγραψε στο προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook: «Από το πρωί σήμερα κάτω από αντίξοες συνθήκες – ανώνυμοι αλλά με αίσθηση του καθήκοντος συμπολίτες μας – δίνουν τη δική τους μάχη για να περιορίσουν τις αρνητικές συνέπειες για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον της πυρκαγιάς που συνεχίζει να καίει στο ΧΥΤΑ της Σάμου. Πυροσβέστες, Εθελοντές δασοπυροσβέστες, τα στελέχη της 79 ΑΔΤΕ, πιλότοι αεροπυρόσβεσης της Π.Α, υπηρεσιακοί και αυτοδιοικητικοί ευαίσθητοι, οδηγοί χειριστές του Δήμου και της Περιφέρειας – Πολίτες πραγματικοί όλοι – θέτουν τη δική τους υγεία σε κίνδυνο για να περιορίσουν τη διάχυση του δηλητήριου της διοξίνης …Είστε παλληκάρια! ΣΕΒΑΣΜΟΣ!
Αγαπητοί κύριοι και κυρίες του Δήμου, Δημοτικοί Σύμβουλοι, δεν είναι δυνατόν να θέλουμε να λεγόμαστε (;) ένας Ευρωπαϊκός Δήμος και μεις να είμαστε «ΨωροΚώσταινα». Δεν είναι δυνατόν. Πολλές φορές μιλάτε για περιβάλλον, για οικολογία, για «πράσινο» Δήμο. Με τα χάλια που έχει ο ΧΥΤΑ, δεν πρέπει να κάνουμε όνειρα για τέτοιες λέξεις που να χαρακτηρίζουν τον Δήμο Σάμου. Οι πολίτες – δημότες αυτού του τόπου θέλουν κάτι τόσο δα απλό. Τόσο δα μικρό. Έργα και όχι λόγια. Γιατί από τα λόγια μέχρι τα έργα η απόσταση είναι πολύ μεγάλη αν όχι τεράστια.
Όλα χρειάζονται, όλα πρέπει να είναι μέσα στο πρόγραμμα. Και εκδηλώσεις και φωτογραφίες και πλακέτες και ομιλίες και ότι άλλο θέλετε. Η καθημερινότητα όμως του πολίτη – δημότη αυτού του τόπου, είναι αυτό που προέχει. Επιστρέψτε αυτό που σας έδωσαν οι πολίτες με την ψήφο τους. Την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό σας για δουλειά. Εκτός και αν δεν μπορείτε…
Αλέξης Κομνηνός
