634 άτομα (πρόσφυγες – μετανάστες) αναχωρούν την Πέμπτη (02/01) από το λιμάνι Μαλαγαρίου με το πλοίο της γραμμής (Νήσος Χίος) και σε πρώτη φάση τη μεταφορά τους στο λιμάνι του Πειραιά με μέριμνα της Ύπατης Αρμοστείας. Από κει και μετά και σύμφωνα με πληροφορίες, με μέριμνα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη θα μεταφερθούν στην περιοχή της Ριτσώνας. Εδώ θα πρέπει ν’ αναφέρουμε ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες αντιδράσεις σε διάφορες περιοχές της χώρας, όπου δεν δέχονται να φιλοξενηθούν σε δομές, πρόσφυγες και μετανάστες.
Εν τω μεταξύ στη δημοσιότητα έδωσε την εβδομαδιαία επισκόπηση για το νησί της Σάμου η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Για το διάστημα 16 – 22 Δεκεμβρίου 2019 αναφέρει ότι στο νησί βρίσκονται περίπου 7.500 πρόσφυγες και μετανάστες. Αναλυτικά η επισκόπηση της Υ.Α.:
Αφίξεις
Αυτή την εβδομάδα, 312 άτομα κατέφθασαν στο νησί της Σάμου, σημειώνοντας αύξηση συγκριτικά με τις 208 αφίξεις της προηγούμενης εβδομάδας και συγκριτικά με τις 168 αφίξεις της ίδιας περιόδου του προηγούμενου έτους. Ο μέσος όρος καθημερινών αφίξεων αυτής της εβδομάδας ανέρχεται στα 45 άτομα, ενώ της προηγούμενης ήταν 30.
Πληθυσμός στο νησί
Στη Σάμο, διαμένουν περίπου 7.500 πρόσφυγες και μετανάστες. Η πλειονότητα του πληθυσμού στο νησί είναι από την Συρία (36%), το Αφγανιστάν (22%), και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (14%).
Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 21% του πληθυσμού. Τα παιδιά αντιπροσωπεύουν το 28%, και περίπου 7 στα 10 είναι κάτω των 12 ετών. Περίπου το 19% των παιδιών είναι ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους, και στην πλειοψηφία τους είναι από το Αφγανιστάν και τη Συρία.
Το 45% του πληθυσμού είναι άντρες μεταξύ 18 και 39 ετών.
Πληθυσμός ανά τοποθεσία
7.118 (94%) στο κέντρο υποδοχής στο Βαθύ, 263 (3%) στο πρόγραμμα στέγασης Υ.Α. και 166 (2%) Λοιποί (Περιλαμβάνονται άλλου είδους δομές και στέγαση με ίδια μέσα).
Αφίξεις μέσω θαλάσσης
Αυτή την εβδομάδα, 1.427 άτομα αφίχθησαν σε άλλα νησιά του Αιγαίου, η πλειονότητα των οποίων κατέφτασε στη Λέσβο. Ο μέσος όρος καθημερινών αφίξεων σε όλα τα νησιά ήταν 248 άτομα.
Αναχωρήσεις προς την Ενδοχώρα
Αυτή την εβδομάδα, έπειτα από σχετική έγκριση των αρχών, 60 αιτούντες άσυλο αναχώρησαν από τη Σάμο προς την ενδοχώρα. Η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία μετέφεραν 17 αιτούντες άσυλο σε ανοιχτές δομές φιλοξενίας. Με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας, 29 επιπλέον άτομα μεταφέρθηκαν σε διαμερίσματα υπό τη διαχείριση της Ύπατης Αρμοστείας στην ενδοχώρα.
Σύμφωνα με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Ελέγχου Συνόρων, Μετανάστευσης και Ασύλου και με ημερομηνία 30 Δεκεμβρίου στη Σάμο βρίσκονταν 8.056 άτομα, εκ των οποίων οι 7.766 στο ΚΥΤ Σάμου, το οποίο επίσημα είναι χωρητικότητας 648 ατόμων, δηλαδή 11,98 φορές παραπάνω από την κανονική χωρητικότητα.
Τα τελευταία χρόνια συχνά ακούμε για τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στα Κέντρα Υποδοχής που υπάρχουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, με την Μόρια να είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση. Πριν από λίγο καιρό, ένα βρέφος εννέα μηνών έχασε τη ζωή του από αφυδάτωση. Μία ακόμα τραγική είδηση που αποτελεί την πιο χαρακτηριστική απόδειξη ότι η μέχρι τώρα διαχείριση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης από τις διαδοχικές κυβερνήσεις έχει αποτύχει παταγωδώς.
Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και έπειτα από πολλά ρεπορτάζ που έχουν γίνει, υπάρχει πολύ μεγάλος συνωστισμός και στη Σάμο, όπου η βόρεια πλευρά του ΚΥΤ και ο αγροτικός δρόμος που οδηγεί προς τον “Προφήτη Ηλία”, δεξιά και αριστερά έχει καταληφθεί από σκηνές, με αποτέλεσμα πολλές φορές να κάνει δύσκολη τη διέλευση των οχημάτων και πόσο μάλλον των οχημάτων της Π.Υ. Σάμου, όταν χρειαστεί να επέμβει για κατάσβεση πυρκαγιών και ειδικά με τα βαρέα της οχήματα (αποτυπώνονται οι συνθήκες στις φωτογραφίες).
Η Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας απομόνωσε τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, περιορίζοντας τις μεταφορές προς την ενδοχώρα, καθώς κάθε πρόσφυγας ή μετανάστης που έφτανε, θα έπρεπε να παραμείνει εκεί μέχρι την τελική εκδίκαση της αίτησης ασύλου του ή την επιστροφή του στην Τουρκία. Η αρχή του 1 προς 1, δηλαδή για κάθε Σύριο πρόσφυγα που θα επέστρεφε στην Τουρκία, οι χώρες της Ένωσης θα έπαιρναν έναν πρόσφυγα από την Τουρκία στην Ευρώπη, ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Από το 2016 μόλις 1950 άνθρωποι έχουν επιστρέψει από την Ελλάδα στην Τουρκία εκ των οποίων οι Σύριοι ήταν μόλις 359. Παράλληλα από την Τουρκία 28.000 Σύριοι πρόσφυγες έχουν μεταφερθεί στην Ευρώπη. Άρα αν εφαρμοζόταν κανονικά η Δήλωση, στην Τουρκία θα έπρεπε να είχαν επιστραφεί 27.641 Σύριοι πρόσφυγες.
Οι αιτίες για αυτές τις τόσο λίγες επιστροφές είναι κυρίως η γραφειοκρατία και η έλλειψη πολιτικής βούλησης αλλά και ο ρόλος κάποιων μεμονωμένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στα νησιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στατιστικά για το 2018 οι επιστροφές μεταναστών που μετά από την εξέταση των αιτήσεων τους βρέθηκε ότι δεν χρήζουν προστασίας σε ευρωπαϊκό έδαφος, είναι τρομακτικά χαμηλά, 66 άτομα μέσω 11 πτήσεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν κοιτάξει κανείς την απορρόφηση των τακτικών κονδυλίων της Ένωσης για το προσφυγικό, από τα 615.5 εκατομμύρια ευρώ της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2020, έχει απορροφηθεί μόλις το 36%, δηλαδή τα 222.8 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, για τα 270 εκατομμύρια έκτακτης χρηματοδότησης που διατέθηκαν μέσω της κυβέρνησης η Ελλάδα βρίσκεται υπό έλεγχο από τις Ευρωπαϊκές Υπηρεσίες Καταπολέμησης της Απάτης λόγω κακοδιαχείρισης.
Ας θυμηθούμε όμως τι είχε πει κατά την επίσκεψή του στη Σάμο μια βδομάδα πριν τις εκλογές του 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης:
«Μιλώντας στη σύσκεψη στο Δημαρχείο Σάμου ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε άμεση προτεραιότητα για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας την αποσυμφόρηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, η αποσυμφόρηση «πρέπει να γίνει προς τη σωστή γεωγραφική κατεύθυνση, προς την Τουρκία δηλαδή, και όχι προς την Ηπειρωτική Ελλάδα».
«Για να γίνει αυτό», πρόσθεσε, «είναι επιβεβλημένο να αλλάξουν οι διαδικασίες χορήγησης ασύλου οι οποίες σήμερα είναι εξαιρετικά χρονοβόρες. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να ολοκληρώνονται πολύ γρήγορα, και σε όσους δεν χορηγείται άσυλο πρέπει να επιστρέφουν στην Τουρκία βάσει της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας».
Άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για την κατάσταση του Κέντρου Υποδοχής στη Σάμο, κάνοντας λόγο για «εικόνα η οποία σίγουρα δεν τιμά το νησί, αλλά δεν τιμά και την ευρωπαϊκή παρακαταθήκη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης». «Δεν είναι δυνατόν», πρόσθεσε, «η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέτει τόσους πόρους για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος μέσω της ελληνικής κυβέρνησης, και η εικόνα να παραμένει αυτή που μόλις αντίκρισα. Να είστε βέβαιοι ότι θα υπάρχει πολύ καλύτερη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων, έτσι ώστε οι συνθήκες να είναι ανθρώπινες».
Στη δε ομιλία του αμέσως μετά από το Δημαρχείο Σάμου, στο Πυθαγόρειο είχε πει:
«Ως ’’πληγή’’ για το νησί, χαρακτήρισε ο κ. Μητσοτάκης το μεταναστευτικό. Η πολιτική της Ν.Δ είναι ξεκάθαρη σε αυτό το ζήτημα, θαλάσσια σύνορα που πρέπει να φυλάσσονται που είναι και Ευρωπαϊκά σύνορα, οπότε πρέπει να συνδράμει στην Ελλάδα η Ε.Ε., με ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή. Επιτάχυνση διαδικασιών ασύλου και επιστροφή όσων δεν δικαιούνται στην Τουρκία».
Για τη λεγόμενη αποσυμφόρηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, πολλά έχουν γραφεί, πολλά έχουν ειπωθεί, αλλά όλα γίνονται με πολύ αργούς ρυθμούς. Είναι σίγουρο ότι η τοπική κοινωνία και ειδικά της πόλεως Σάμου και του Άνω Βαθέος, έχει κουραστεί, έχει αλλάξει η καθημερινότητα των κατοίκων της.
Το καινούργιο ΚΥΤ στην περιοχή “Ζερβού” σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέγονται από εδώ κι από κει, θα είναι έτοιμο και θα δοθεί προς χρήση στα τέλη Απριλίου-Μαϊου 2020. Οι υπεύθυνοι της Κυβέρνησης έχουν πει ότι το ήδη υπάρχον ΚΥΤ θα κλείσει και θα αποδοθεί στον Δήμο Ανατολικής Σάμου για όποια χρήση επιθυμεί. Αλλά, ένα μεγάλο ΑΛΛΑ υπάρχει από τους κατοίκους. Που πιστεύουν ότι η Κυβέρνηση δεν θα κρατήσει τις υποσχέσεις της και θα λειτουργήσουν και τα δύο.
Ο χρόνος μένει για να αποδειχθεί ποια πλευρά θα δικαιωθεί. Μέχρι τότε η καθημερινότητα θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
