Με δυο ομιλίες στο Δημαρχιακό Μέγαρο στην Πόλη της Σάμου συνεχίζεται το επιστημονικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ «Ηραία-Πυθαγόρεια».
Σάββατο 22 Ιουνίου 2019 και ώρα 20:00
Ομιλία του Γιάννη Μενετά ομότιμου καθηγητή βιολογίας του Πανεπιστήμιου της Πάτρας με τίτλο: Εξελικτικά ορόσημα στην ιστορία της ζωής, του πλανήτη και της ανθρωπότητας: από τις απαρχές μέχρι σήμερα.
Μία σειρά από ευτυχείς συγκυρίες κατά τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος οδήγησαν στην εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη Γη πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια. Έκτοτε η εξελικτική πορεία της ζωής και του πλανήτη αλληλοσυνδέθηκαν και αλληλοεπηρεάστηκαν αμοιβαία, με τις δύο διαδικασίες να βρίσκονται σε συνεχή διάλογο. Με την πρόσφατη εμφάνιση της ανθρώπινου τύπου νοημοσύνης μία τρίτη εξελικτική συνιστώσα ήρθε να προστεθεί. Η πολιτισμική και τεχνολογική εξέλιξη, που ακολούθησε τη λεγόμενη γεωργική επανάσταση πριν από μόλις 12 χιλιάδες χρόνια, ανακήρυξε ένα και μοναδικό ζωικό είδος, τον Homo sapiens σε κυρίαρχο παίκτη. Ο άνθρωπος με τη δραστηριότητά του άρχισε να επηρεάζει με όλο και πιο επιταχυνόμενο ρυθμό την πλανητική και βιολογική κατάσταση των πραγμάτων. Στην παρούσα διάλεξη θα αφηγηθούμε τα σημαντικότερα επεισόδια του διαλόγου μεταξύ της πλανητικής, της βιολογικής και της πολιτισμικής εξέλιξης. Ίσως η κατανόησή τους να οδηγήσει την ανθρωπότητα να πάρει τις σωστές αποφάσεις για να σώσει την παρτίδα.
Κυριακή 23 Ιουνίου 2019 και ώρα 20:00
Ομιλία του Γιώργου Χρουσού Ομότιμου Καθηγητή Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, Διευθυντής, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας Μητέρας, Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας, Επικεφαλής, Έδρα UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων η Αγία Σοφία
Με τίτλο: Στρες, Ένας Ισχυρός Παράγοντας της Υγείας και της Νόσου στον Σύγχρονο Άνθρωπο
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΟΜΙΛΗΤΉ
Γεώργιος Π. Χρούσος, MD, MACP, MACE, FRCP, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, Διευθυντής, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας Μητέρας, Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας, Επικεφαλής, Έδρα UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων η Αγία Σοφία
Ως «Στρες» ορίζεται η διαταραχή στη «δυναμική ισορροπία» ή «ομοιόσταση» ενός πολύπλοκου συστήματος, όπως είναι ο ανθρώπινος οργανισμός ή η ανθρώπινη κοινωνία, ως «στρεσογόνο ερέθισμα» η δύναμη η οποία προκαλεί αυτή τη διαταραχή αυτή, και ως «προσαρμοστική απόκριση» η εσωτερική δύναμη του πολύπλοκου αυτού συστήματος, η οποία επαναφέρει την ομοιόστασή του στο φυσιολογικό επίπεδο. Στην περίπτωση του ανθρώπινου οργανισμού, η προσαρμοστική απόκριση εξυπηρετείται από ένα εξειδικευμένο σύστημα στον εγκέφαλο και στο σώμα, το «σύστημα του στρες», το οποίο ενεργοποιείται για να μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε το στρες .
Αυτό καθ’αυτό το στρες, όταν αντιμετωπίζεται επιτυχώς από την προσαρμοστική απόκριση, είναι ουδέτερο ή ακόμη και επωφελές, είτε πρόκειται για ένα οργανισμό είτε μια κοινωνία. Σε αντίθεση, η δυναμική κατάσταση κατά την οποία η προσαρμοστική απόκριση αποτυγχάνει να επαναφέρει πλήρως την ομοιόσταση κατά το στρες, την οποία ορίζουμε ως «δυσομοιόσταση» ή πιό σωστά «κακόσταση», μπορεί να έχει καταστροφικές επιδράσεις. Οι διαμεσολαβητές του στρες όταν δεν εκκρίνονται σωστά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη φυσιολογία των κυττάρων μας, να προκαλέσουν διαταραχή στη μεταβολική τους δραστηριότητα, να αυξήσουν τη φλεγμονώδη απόκρισή τους και να διεγείρουν τις οξειδωτικές τους λειτουργίες, όλες δυναμικά καταστροφικές μεταβολές, οι οποίες με «μαθηματική ακρίβεια» επιταχύνουν τη γήρανση, προκαλούν ψυχοσωματικά προβλήματα, άγχος, κατάθλιψη, παχυσαρκία, σαρκοπενία, μεταβολικά προβλήματα και οστεοπόρωση, προάγουν την αθηροσκλήρυνση και καρδιαγγειακή νόσο, διαταράσσουν την ανοσιακή λειτουργία και αυξάνουν την πιθανότητα λοίμωξης και καρκινογένεσης στον οργανισμό.
Πέραν των χρονίων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων , το χρόνιο στρες έχει πολλές άλλες καταστροφικές επιδράσεις. Επηρεάζει αρνητικά την αύξηση και την ανάπτυξη του ανθρώπου, την γνωστική λειτουργία, τον ύπνο, την οικογενειακή και κοινωνική ζωή, αυξάνει την παραβατική συμπεριφορά, τα βίαια ατυχήματα, την κατάχρηση ουσιών και την εξάρτηση απο ουσίες ή συμπεριφορές.
Σήμερα, η παρουσία του στρες και της κακόστασης σε ένα άτομο μπορεί να εκτιμηθεί και να βαθμολογηθεί. Υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης και περιορισμού του στρες οι οποίες ξεκινούν από αλλαγές στον τρόπο ζωής και διάφορες μεθόδους για τη διαχείρηση του στρες, μέχρι τις γνωστικές και συμπεριφορικές θεραπείες, καθώς και τη χρήση των κατάλληλων φαρμακευτικών σκευασμάτων.
