Με αφορμή πρόσφατο δημοσίευμα που δήθεν αποκαλύπτει περίεργους χειρισμούς σχετικά με το έργο «Προμήθεια και Εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας – φύλαξης Λιμένων Βαθέος Μαλαγαρίου προϋπολογισμού 1,364.000», κρίνεται αναγκαία η παροχή μερικών σημαντικών διευκρινίσεων, προκειμένου να αποκατασταθεί η αλήθεια.
Κατ’ αρχάς, στον πυρήνα των αιτιάσεων βρίσκεται μια θεμελιώδης γνωστική σύγχυση -παράξενη για κάποιον που, ο ίδιος απαίτησε την ενασχόλησή του με θέματα Λιμενικού management και συνεπώς σ’ αυτή τη βάση έπρεπε εν τέλει να αξιολογηθεί και, φευ, να κριθεί αναλόγως.
Η σύγχυση – αν δεν αποτελεί απλώς δικαιολογία για το θεαθήναι ή ακόμη και άλλοθι για κάποιον πληγωμένο εγωισμό – αφορά στο εξής απλό: Οι πιστοποιημένοι υπεύθυνοι ασφάλειας, που επικαλείται το δημοσίευμα, συνέταξαν το υποχρεωτικό από την νομοθεσία Σχέδιο Ασφάλειας Λιμενικής Εγκατάστασης (Σ.Α.Λ.Ε) το οποίο και έλαβε έγκριση από το Υπουργείο Ναυτιλίας (ΥΝΑΝΠ).
Όμως, επί της ουσίας του προκειμένου, δε μιλάμε για κάτι τέτοιο. Μιλάμε για τεχνική μελέτη η οποία έχει ως στόχο την ορθή και πλήρως εμπεριστατωμένη ανάλυση για την προμήθεια εξοπλισμού ασφαλείας στις λιμενικές εγκαταστάσεις.
Και ήταν οι αστοχίες και οι παραλείψεις αυτής της τεχνικής μελέτης, αυτές που κρίθηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση. Αυτές οι αστοχίες και παραλείψεις και μόνον, ήταν που οδήγησαν στις αποφάσεις που ελήφθησαν και ουδείς προσωπικός λόγος υπήρξε γι’ αυτές, ούτε βέβαια κάποιο “τέχνασμα” ή “υπόγεια” διαδικασία.
Τα γεγονότα είναι δεδομένα και ξεκάθαρα και έχουν ως ακολούθως:
Το ΔΛΤ σε παρελθόντα χρόνο προχώρησε σε σύναψη προγραμματικής σύμβασης με τον Δήμο Σάμου (υπ’ αριθ. 65/28-09-2017 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΛΤ Σάμου, η οποία και ενεκρίθη από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου Α.Π 6070/ 31.01.2018. , με αντικείμενο της σχετικής Προγραμματικής Σύμβασης με ΑΔΑ 72ΒΓΟΞΤ2 – ΦΚΖ, να αποτελούν οι πιο κάτω υπηρεσίες:
Συμπλήρωση – Υποβολή Τεχνικών Δελτίων Έργων – μελετών.
Σύνταξη Μελετών-Τευχών Δημοπράτησης – Σχεδίων και Θεώρησή τους.
Διεξαγωγή́ Διαγωνισμών Έργων-Μελετών-Υπηρεσιών-Προμηθειών.
Σύνταξη Λογαριασμών-Ανακεφαλαιωτικών.
Κατάρτιση Επιτροπών Προσωρινής – Οριστικής Παραλαβής Έργων.
Επίβλεψη Μελετών-Έργων-Υπηρεσιών-Προμηθειών.
Επειδή ο Δήμος Σάμου, δια των αρμόδιων οργάνων και του προσωπικού του, ασκεί όλα τα καθήκοντα της Επιβλέπουσας- Διευθύνουσας Υπηρεσίας (όπως αυτά προβλέπονται στη νομοθεσία περί Δημοσίων Έργων) και ενεργεί ως Δικαιούχος για την υλοποίηση του ανωτέρω αντικειμένου και, παράλληλα, επειδή τεχνικός υπόλογος είναι η τεχνική υπηρεσία του Δήμου, κατά την φάση έναρξης των διαδικασιών υλοποίησης του έργου προβήκαμε σε επαναξιολόγηση της μελέτης, έλεγχο κοστολόγησης, καθώς και έλεγχο των δομοστοιχείων αυτής.
Κατά τον έλεγχο μας διαπιστώθηκε η ανάγκη για επικαιροποίηση της μελέτης, σύμφωνα με τις αναγκαίες διορθωτικές αλλαγές σε θέματα δομικής διαλειτουργικότητας και τεχνολογικής αναβάθμισης των προς προμήθεια υλικών του έργου.
Η περιγραφή του έργου στην τεχνική μελέτη παρουσίασε αρκετές αναντιστοιχίες.
Κατά πρώτον, τέτοια αναντιστοιχία υπήρξε μεταξύ των συμπεριλαμβανομένων στα σχέδια των προς προμήθεια υλικών και αυτών στους πίνακες απαιτήσεων.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε παντελής απουσία από τους πίνακες συμμόρφωσης και τους πίνακες περιγραφής τεχνικών απαιτήσεων, υλικών τα οποία περιγράφονται ως αναγκαία για τη διαλειτουργικότητα του συστήματος ασφαλείας .
Ως αποτέλεσμα αυτής της αναντιστοιχίας η επιτροπή παραλαβής δε θα μπορούσε να παραλάβει το έργο, λόγω αδυναμίας διαπίστωσης της λειτουργίας του παραδοτέου
Σχετικώς, να παρατεθούν εδώ δύο από τα πολλά σημεία που εντοπίστηκαν, προκειμένου να καταστεί σαφής η σοβαρότητα του θέματος που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε.
Α) Στην αναφορά ομάδας έργου της τεχνικής έκθεσης, αναφέρεται «έως και διαβάθμιση EU-NATO top secret για τα άτομα της ομάδας έργου». Τέτοια διαβάθμιση, όμως, δεν είναι αναγκαία για εκτέλεση παρόμοιου έργου, που δεν έχει απόρρητο περιεχόμενο καθώς αποτελεί διεθνή προκήρυξη και οι υποψήφιοι λαμβάνουν γνώση των τεχνικών προδιαγραφών των συστημάτων και της διασύνδεσης των υποδομών.
Η διαβάθμιση αυτή απονέμεται μόνο σε στρατιωτικούς και ίσως γι’ αυτό στην ίδια σελίδα αναφέρεται ότι ο υπεύθυνος έργου θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί σε “προγράμματα εξοπλισμού σε κατάλληλες αρμόδιες ελληνικές αρχές η αρχές του εξωτερικού” δηλαδή σε αρχές που εκπαιδεύονται μόνο στρατιωτικοί.
Παράδοξο, επίσης είναι ότι σύμφωνα με το σχέδιο ο υπεύθυνος ομάδας έργου απαιτείται να έχει εργαστεί ως ΥΑΛΕ σε λιμενική εγκατάσταση, κάτι το οποίο επίσης δεν είναι απαραίτητο για την εκτέλεση ενός παρομοίου έργου.
Β) Στο σχέδιο λιμενικής εγκατάστασης Μαλαγαρίου εντοπίζουμε την παρουσίαση οικίσκου για χρήση ΚΕΑΛΕ (Κέντρο Ελέγχου Ασφάλειας και Λήψης Εικόνας) καθώς και έναν οικίσκο φυλακίου, τα οποία στο κεφάλαιο Τεχνική Περιγραφή Συστημάτων και Υποσυστημάτων, αν και αναφέρονται ως απαιτούμενα, δεν συμπεριλαμβάνονται στους πίνακες συμμόρφωσης και δεν υφίστανται στους πίνακες τεχνικών προδιαγραφών!
Το σοβαρότερο είναι ότι η σχετική δαπάνη δεν έχει προϋπολογισθεί στον οικονομικό πίνακα, με αποτέλεσμα ο ανάδοχος του έργου να μην είναι υπόχρεος παράδοσης. Κατ επέκτασή η διασυνδεσιμότητα του συστήματος δε θα είναι δυνατόν να επιτευχθεί (λειτουργήσει), εφόσον, βάσει της μελέτης, όλη η υλικοτεχνική υποδομή διαχείρισης της ασφάλειας καταλήγει και ενοποιείται εντός του οικίσκου.
Ως αποτέλεσμα αυτής της αναντιστοιχίας η επιτροπή παραλαβής δε θα μπορούσε να παραλάβει το έργο, λόγω αδυναμίας διαπίστωσης της λειτουργίας του παραδοτέου.
Προσθέσαμε τα αιτούμενα υλικά στους πίνακες τεχνικών προδιαγραφών, και προϋπολογίσαμε την δαπάνη. Το κόστος των αντιστοίχων υλικών καλύφθηκε από την διαφορά του κόστους κτήσης του προγράμματος εκπαίδευσης, που μειώθηκε από το (δυσανάλογα υψηλό για τη βαρύτητά του ως προς την υλοποίηση και λειτουργία του έργου) ποσόν των 80.000 ευρώ σε μόλις 25.000 ευρώ.
Εν κατακλείδι, και για να μην προχωρήσει κανείς σε πέντε σελίδες τεχνικών αναλύσεων που αποδεικνύουν την ανεπάρκεια διαλειτουργικότητας του έργου, αρκεί να ειπωθεί αυτό:
Προφανώς κάποιοι από τους συμβούλους που επικαλείται το δημοσίευμα, μάλλον δεν θα ήταν επαρκώς “πιστοποιημένοι”, μια και το κόστος του έργου παρουσιάστηκε πολύ μεγαλύτερο από το πραγματικό και, συνεπώς, ο διεθνής ανοικτός διαγωνισμός που επίσης αναφέρεται στο δημοσίευμα, πρωτίστως θα μας εξέθετε διεθνώς, λόγω των φωτογραφικών αναφορών σε εταιρείες ως προς τα υπό προμήθεια είδη και, δευτερευόντως, δε θα τελεσφορούσε ως διαδικασία, βάση της νομοθεσίας.
Αυτά είναι τα γεγονότα και ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του.
Ο στόχος στην διεκδίκηση Ευρωπαϊκών πόρων δεν είναι αποκλειστικά η ένταξη ενός έργου. Είναι η πλήρης αξιοποίηση τους με βάση την λειτουργικότητα, την διαφάνεια και την συνεισφορά στην κοινωνία ανά τομέα δράσης. Ειδικότερα ένα έργο ασφαλείας, στο εθνικής εμβέλειας λιμάνι της ακριτικής μας Σάμου πρέπει να διασφαλίζει όλα τα απαραίτητα στάδια επικαιροποίησης και ελέγχου, καθώς δεν πρέπει να παραβλέπεται η γεωπολιτική θέση του νησιού μας στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και η συνεχιζόμενη προσφυγική – μεταναστευτική κρίση.
Μιχάλης Αγγελόπουλος
