Καρκίνος. Μια λέξη που και μόνο στο άκουσμα της προκαλεί τρόμο, φόβο, απόγνωση, στον ίδιο τον ασθενή αλλά και στους οικείους του. Δυστυχώς, ο καρκίνος είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας, που παρατηρούνται παγκόσμια. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες. Αρρώστια που δεν κάνει ηλικιακές διακρίσεις, καθώς προσβάλλει και μικρά παιδιά. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες συγκρότησης συλλόγων και φορέων, με αντικείμενο την ενημέρωση και την υποστήριξη νεοπλασματικών ασθενών αλλά και του οικογενειακού περίγυρου. Πρόσφατα στη Σάμο, ιδρύθηκε ο Σύλλογος Φίλων Υποστηρικτών Καρκινοπαθών Νομού Σάμου “ΕυΠο”. Μια ομάδα δραστήριων ανθρώπων, που σκοπό έχει την ενημέρωση, την υποστήριξη και τον τρόπο αντιμετώπισης ανθρώπων, που παλεύουν για τη ζωή τους.
Πως ξεκίνησε η ιδέα της δημιουργίας του συλλόγου Φίλων, Υποστηρικτών Καρκινοπαθών Νομού Σάμου «ΕυΠο»;
Η ιδέα δημιουργίας συλλόγου για την στήριξη ανθρώπων πασχόντων από καρκίνο, που ήταν στη σκέψη πολλών εξ αυτών χρόνια πριν, ξεκίνησε το δρόμο της υλοποίησής της κατά τη διάρκεια θεραπειών στο χώρο του νοσοκομείου Σάμου, εκεί που οι καρκινοπαθείς Σάμου κάνουν τις θεραπείες τους, πριν από περίπου ένα χρόνο, δηλαδή το καλοκαίρι του 2022.
Η εμπνευστής και οραματίστρια της ίδρυσης του συλλόγου της Σάμου κα Βιργινία Βαλαγεωργίου γνώριζε για έναν αντίστοιχο σύλλογο στο νησί της Ρόδου από την πρόεδρό του κα Μαρία Κρητικού. Επικοινώνησε λοιπόν την ιδέα της και σε άλλους ασθενείς κι όλοι ξεκίνησαν μεθοδικά οργανώνοντας τις επόμενες κινήσεις ώστε να συνταχθεί το καταστατικό ίδρυσης και αυτό να υπογραφεί από 21 τουλάχιστον ανθρώπους που θα συμμερίζονταν την ιδέα και ανάγκη αυτή. Το δικηγορικό γραφείο του κ. Δημητρίου Ι. Βούρου προσφέρθηκε αφιλοκερδώς να συντάξει το καταστατικό του συλλόγου μας και μέσα από τις γραμμές αυτές θα θέλαμε να τον ευχαριστήσουμε και δημόσια για την πολύτιμη συμβολή του. Τα ιδρυτικά μέλη του συλλόγου ήταν 22 και ήταν ήδη εμφανής η ανάγκη δημιουργίας του.
Παράλληλα, απευθυνόμενοι στην Δημοτική Αρχή του Δήμου Ανατολικής Σάμου μέσω του Δημοτικού Συμβουλίου παραχωρήθηκε χώρος για τη στέγαση του γραφείου του Συλλόγου στον 1ο όροφο του κτηρίου της Σαμιακής Αγοράς. Να τους ευχαριστήσουμε όλους που ήταν θετικοί στο αίτημά μας, τον Δήμαρχο Ανατολικής Σάμου κ. Γιώργο Στάτζο, τον Αντιδήμαρχο Ανατολικής Σάμου κ. Γεώργιο Διονυσίου, που προσωπικά ασχολήθηκε με όλες τις λεπτομέρειες της τελικής παραχώρησης και στέγασής μας, τον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Σαμίων κ. Βογιατζή Δημήτρη, καθώς και όλους τους δημοτικούς συμβούλους. Το γραφείο βάφτηκε από εθελοντές, μέλη του συλλόγου μας και καλλωπίστηκε με υλικά που προσέφερε το χρωματοπωλείο του κ. Ε. Κανακάκη, για να υποδεχτεί όλους τους ενδιαφερόμενους. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί και η δωρεά ηλεκτρονικού εξοπλισμού από την εταιρία “Σ. Τσακουμάγκος Α.Τ.Ε.”, αλλά και ενός ψυγείου από την εταιρεία “Expert Βαλής Μιχαήλ & Υιοί ΟΕ” που θα βοηθήσουν στην εύρυθμη λειτουργία του γραφείου μας και του ευχαριστούμε για αυτό.
Στη συνέχεια από στόμα σε στόμα συγκεντρώθηκαν 41 μέλη με σχετική ευαισθησία έως τη μέρα που διενεργήθηκαν οι εκλογές μας, τον Μάιο του 2023. Στο σημείο αυτό να ευχαριστήσουμε τον Αντιπεριφερίαρχη Νομού Σάμου κ. Βασίλειο Πανουράκη που με προθυμία μας παραχώρησε αίθουσα στο κτήριο της Π. Ε. Σάμου για τη διεξαγωγή της πρώτης Γενικής Συνέλευσης, αλλά και των εκλογών μας.
Την ημέρα των εκλογών η προσέλευση του κόσμου ήταν συγκινητική και τα εγγεγραμμένα μέλη έφτασαν τα 104, συνειδητοποιώντας ότι τελικά ένας τέτοιος σύλλογος ήταν απαραίτητος για τον τόπο μας και ότι μέσα από τις δυσκολίες γεννιούνται τα ωραιότερα πράγματα. Αυτή τη στιγμή μετά από λιγότερο έξι μήνες που συστάθηκε ο Σύλλογος βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε περί τα 150 εγγεγραμμένα μέλη και στόχος πλέον είναι να τα χιλιάσουμε, μέσω φίλων και υποστηρικτών.
Το όνομα του συλλόγου είναι πολύ ιδιαίτερο, καθώς αποτελεί αναφορά στο βιβλίο της Άλκη Ζέη «Το καπλάνι της βιτρίνας». Τι σημαίνει όμως για εσάς;;
Στο βιβλίο της Άλκη Ζέη οι δυο αδερφούλες πριν κοιμηθούν κάνουν πάντα την ίδια ερώτηση η μια στην άλλη: – ΕΥΠΟ; – ΛΥΠΟ; Και όταν είναι χαρούμενες από την μέρα τους και η επίγευσή τους είναι ευτυχίας απαντούν – ΕΥΠΟ, αντίθετα όταν είναι στεναχωρημένες και λυπημένες απαντούν – ΛΥΠΟ.
Εμείς, οι καρκινοπαθείς Νομού Σάμου, μιας και η ιστορία του βιβλίου της Άλκη Ζέη «Το καπλάνι της βιτρίνας» διαδραματίζεται στο νησί μας και συγκεκριμένα στην πόλη της Σάμου (Χώρα) και στο Μαλαγάρι (Λαμαγάρι) επιλέγουμε να είμαστε ΕυΠο! Γιατί είμαστε ευγνώμονες και χαρούμενοι που έχουμε διαγνωστεί και πλέον είμαστε στην ευχάριστη θέση που λαμβάνουμε τις θεραπείες μας για την πλήρη ίασή μας από τον καρκίνο.
Για εμάς η δημιουργία του συλλόγου με αυτό το όνομα σημαίνει τον αγώνα που δίνουμε, για να αναδειχτεί μέσα από την λειτουργία του συλλόγου το μήνυμα του Ευζήν, που δείχνει ότι ακόμα και μέσα από τις δυσκολίες μιας τέτοιας ασθένειας όπως ο καρκίνος μπορείς να ελπίζεις, να κάνεις όνειρα και να αγαπάς την κάθε μέρα της ζωής, την κάθε στιγμή της ζωής!
ΕυΠο λοιπόν για την ευτυχία μας, την ευζωία μας, την ευημερία μας αλλά και το Ευζήν στην ποιότητα της ζωής μας με την ασθένεια του καρκίνου.
Ποιες δράσεις του συλλόγου καθίστανται προτεραιότητα, τι είναι αυτό που θα θέλατε να κάνετε πρώτο;
Η πρώτη σημαντική δράση, πουήταν επιτακτική ανάγκη και ήδη πραγματοποιήθηκε ήταν να δημιουργηθεί τράπεζα αίματος του συλλόγου που θα καλύπτει τις ανάγκες αίματος των ασθενών με νεοπλασίες. Στα άμεσα σχέδια μας είναι η διοργάνωση εθελοντικών αιμοδοσιών σε συνεργασία με το τμήμα Αιμοδοσίας του Γενικού Νοσοκομείου Σάμου σε όλο τον νομό ξεκινώντας από το νησί της Σάμου και συνεχίζοντας στα νησιά της Ικαρίας και των Φούρνων Κορσεών. Παράλληλα με τις εθελοντικές αιμοδοσίες θα γίνεται και εγγραφή εθελοντών δοτών αιμοποιητικών κυττάρων / μυελού των οστών ώστε αυτοί να υπαχθούν στο Εθνικό και Παγκόσμιο Αρχείο Δοτών Μυελού των Οστών.
Από το Σεπτέμβριο θα αρχίσει να λειτουργεί συγκεκριμένες μέρες και ώρες το Γραφείο του Συλλόγου που στεγάζεται στον 1ο όροφο του κτηρίου της Σαμιακής Αγοράς, μετά και από σχετική ανακοίνωση στη σελίδα μας στο facebook: ΕυΠο. Θα δημιουργηθεί τμήμα ενημέρωσης προκειμένου να ενημερώνεται ο κάθε ενδιαφερόμενος για τα δικαιώματα που έχουν οι νεοπλασματικοί ασθενείς και για οποιαδήποτε άλλη σχετική πληροφορία, μετά και από συναντήσεις με τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες Υγείας & Πρόνοιας του νομού και τους αρμόδιους Φορείς.
Δράσεις ευαισθητοποίησης των πολιτών με για την σπουδαιότητα της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου, καθώς και τις σύγχρονες θεραπείες για όλα τα είδη του καρκίνου υλοποιώντας θεματικές ημερίδες σε συνεργασία με Φορείς και μέλη του Συλλόγου μας (ιατρικών και σχετικών ειδικοτήτων). Ως προτεραιότητα μας είναι να μπορέσουμε να βοηθήσουμε όσους το έχουν ανάγκη να μπορέσουν να βρουν υποστήριξη και να βγουν από διαφορά αδιέξοδα και δυσκολίες που οδηγείται κάποιος ασθενής ιδιαίτερα στην έναρξη του αγώνα, αλλά και κατά την διάρκεια αυτού.
Απαίτηση των καρκινοπαθών και στόχος του Συλλόγου είναι η ίδρυση σύγχρονου Ογκολογικού & Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος υπό την αιγίδα του Νοσοκομείου Σάμου ώστε να εξυπηρετούνται όλοι οι ασθενείς και να μην χρειάζεται να ταξιδεύουν εκτός νησιού για τις θεραπείες ή τις διαγνωστικές εξετάσεις τους. Η σφαιρική – ολιστική αντιμετώπιση του καρκινοπαθούς και της οικογένειάς του μέσω στενής συνεργασίας πολλών ειδικοτήτων στο πλαίσιο της ίασής τους (π.χ. ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός, φυσιοθεραπευτής κ.α.) θα πρέπει να είναι προτεραιότητα όλων των εμπλεκομένων του νομού Σάμου.
Η δημιουργία ομάδας νοσηλευτών σε συνεργασία με γιατρούς που να μπορούν να κάνουν νοσηλείες κατ’ οίκον για τους καρκινοπαθείς, ώστε αυτοί να μην χρειάζεται να νοσηλεύονται εντός του νοσοκομείου για μεγάλα χρονικά διαστήματα θα ήταν μεγάλη διευκόλυνση για όλους και θα αποτελέσει αίτημά μας.
Στόχο μας αποτελεί και η δημιουργία ξενώνα που να μπορεί να φιλοξενεί ασθενείς από τα μακρινά χωριά της Σάμου, από την Ικαρία και τους Φούρνους Κορσεών καθώς και από τα γύρω νησιά (Αγαθονήσι, Λειψοί, Πάτμος κ.α.) που θα έρχονται στη Σάμο για τις θεραπείες τους.
Έχετε σκοπό να συνεργαστείτε με ψυχολόγους ή άλλους ειδικούς, για υποστήριξη σε ασθενείς και οικογένειες;
Η συνεργασία μας με ψυχολόγους και ειδικούς για την υποστήριξη των ασθενών, των φροντιστών και των οικογενειών τους όπως αναφέραμε είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας. Έχουμε διερευνήσει την δυνατότητα συνεργασίας του Συλλόγου με το “Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Π.Ε. Σάμου Φάρος” και σκοπός μας είναι να φτιάξουμε ομάδες στήριξης καρκινοπαθών, καθώς και φροντιστών τους ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν ευκολότερα αυτή τη μεγάλη αλλαγή που συντελέστηκε στη ζωή τους κατά τη διάρκεια της νόσησης και της θεραπείας τους, αλλά και για όσο διάστημα απαιτείται η ψυχολογική υποστήριξή τους.
Ανάλογα από τα αιτήματα των ασθενών προς το Σύλλογό μας δεδομένου των αναγκών τους θα αναζητηθούν και επιπλέον ειδικότητες (διαιτολόγος, φυσιοθεραπευτής κ.α.) προς υποστήριξή τους.
Πόσο σημαντική είναι η υποστήριξη και των οικείων των ασθενών και ίσως και μια ενδεχόμενη εκπαίδευση τους, ώστε να υποστηρίξουν σωστά τον άνθρωπό τους;
Η υποστήριξη των οικείων των ασθενών και η ενδεχόμενη εκπαίδευσή τους είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ολοκληρωμένη φροντίδα με στόχο την πλήρη ανάρρωση και ίαση του ασθενούς. Όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, ο ρόλος των οικείων του είναι κρίσιμος για πολλούς λόγους.
Οι οικείοι μπορούν να παρέχουν στον ασθενή συμπαράσταση και κατανόηση, που μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της πίεσης και της αγωνίας που συνήθως συνοδεύουν τέτοια γεγονότα. Μέσω της εκπαίδευσης, οι οικείοι μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση του ασθενούς, τις ανάγκες του, τις διαδικασίες θεραπείας και τις απαιτούμενες φροντίδες. Αυτό μπορεί να βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ των ασθενών και των ιατρών, προσφέροντας πιο αποτελεσματική φροντίδα. Αυτοί μπορούν να βοηθήσουν στην τήρηση του προγράμματος θεραπείας του ασθενούς, να διασφαλίσουν τη λήψη των φαρμάκων, να επιτηρούν τις διατροφικές του ανάγκες και να παράσχουν βοήθεια κατά τη διάρκεια των ιατρικών συνεδριών. Είναι δυνατόν να συντελέσουν στην αποφυγή της απομόνωσης του ασθενούς, προσφέροντας συντροφιά, κοινωνική επαφή και δραστηριότητες που μπορούν να βελτιώσουν την ψυχολογική κατάστασή του.
Είναι πολύ σημαντικό οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν τον καρκίνο να νιώθουν και να έχουν δίπλα τους οικείους που θα μπορούν να τους στηρίξουν στην δύσκολη μάχη που δίνουν με υπομονή, δύναμη και έχοντας ενημερωθεί εκ των προτέρων για πολλές από τις δυσκολίες που θα συναντήσουν σε αυτό τον δύσκολο και πολλές φορές μακρύ χρονικά δρόμο που θα διανύσουν. Συνολικά, η συμμετοχή των οικείων στην φροντίδα του ασθενούς είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από την υγεία του ασθενούς και την προώθηση της γρήγορης και επιτυχούς ανάρρωσής του.
Ποια είναι τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με καρκίνο ως προς τις θεραπείες τους;
Η έλλειψη κάποιες φορές ακόμη και των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων που απαιτούνται για τη διεξαγωγή των θεραπειών τους σε συγκεκριμένες και πολύ στενά ορισμένες ημερομηνίες δυσκολεύουν την ήδη άσχημη καθημερινότητα και ψυχολογία των ασθενών και των οικείων τους.
Η ασθένεια έχει αντίκτυπο στην οικονομική κατάσταση του ατόμου και της οικογένειάς του. Γιατί όπως όλοι γνωρίζουμε οι παρενέργειες των θεραπειών είναι απαγορευτικές για την εργασία των ασθενών. Δεν έχουν τη δύναμη να εργαστούν για κάποιες μέρες μετά την θεραπεία, ενώ για κάποιους αυτό ίσως και να απαιτεί εβδομάδες γιατί ο οργανισμός του κάθε ανθρώπου ανταποκρίνεται διαφορετικά στην εκάστοτε θεραπεία.
Το γεγονός ότι στην Σάμο οι ασθενείς υποχρεώνονται και στην μετακίνησή τους σε μεγαλύτερες πόλεις, όπως για παράδειγμα η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, έχει ως αποτέλεσμα την οικονομική τους επιβάρυνση πέραν όλων των άλλων επιβαρύνσεων στην υγεία τους, αλλά και στην οικογενειακή και κοινωνική τους ζωή. Το αντίτιμο των εισιτηρίων το καλύπτει το κράτος μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, μετά την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών, όμως η δαπάνη της διαμονής και της διατροφής του ασθενούς και του συνοδού του δεν καλύπτεται από το κράτος.
Ο καρκίνος μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κοινωνικής απομόνωσης, καθώς οι ασθενείς μπορεί να αποφεύγουν την κοινωνία λόγω των φυσικών και ψυχολογικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν. Η διάγνωση του καρκίνου και οι θεραπείες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό στρες, άγχος, κατάθλιψη και άλλα ψυχολογικά προβλήματα τόσο στον ασθενή όσο και στους οικείους του.
Ο κόσμος πολλές φορές φοβάται να πει και τη λέξη ΚΑΡΚΙΝΟΣ, τι ρόλο μπορεί να παίξει ο καθένας από εμάς ξεχωριστά σε αυτήν την υπόθεση, μέσα από τον σύλλογο;
Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος τρομάζει και μόνο στο άκουσμα της λέξης καρκίνος. Ένας από τους στόχους μας είναι να καταλάβει ο κόσμος του Νομού μας ότι ο Καρκίνος είναι μια νόσος όπως τόσες άλλες. Γιατί για παράδειγμα δεν φοβόμαστε να πούμε ότι πάσχουμε από καρδιά, διαβήτη ή νεφρική ανεπάρκεια; Ασθένειες τις οποίες λέμε με το όνομά τους και τον καρκίνο τον αποκαλούμε ως η «επάρατη νόσος» ή η «κακιά αρρώστια» κλπ. Ο Σύλλογος μας απαρτίζεται πέρα από φίλους και υποστηρικτές των καρκινοπαθών και από ανθρώπους που νοσούν από καρκίνο αυτή τη στιγμή, αλλά και από άλλους που τον έχουν ξεπεράσει με εύκολο ή δύσκολο τρόπο. Αυτό που θέλουμε να δείξουμε στην κοινωνία είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ασθένεια όπως όλες οι άλλες και δεν έχει μόνο απώλειες όπως έχει εδραιωθεί εσφαλμένα στο μυαλό κάποιων, αλλά έχει και επιζώντες. Μάλιστα με την πάροδο των χρόνων και την πρόοδο της επιστήμης το ποσοστό των επιζώντων από καρκίνο μεγαλώνει αισθητά και η ποιότητα ζωής τους βελτιώνεται σημαντικά.
Η ενημέρωση για όλα αυτά μέσω του Συλλόγου και η έλλειψη προκατάληψης από τον κοινωνικό περίγυρο αποτελεί την καλύτερη βοήθεια σε ένα καρκινοπαθή και στους οικείους τους. Δεν χρειάζεται να λυπόμαστε έναν άνθρωπο όταν αντιλαμβανόμαστε ότι πάσχει από καρκίνο, αλλά να σεβόμαστε τον παλικαρίσιο αγώνα που δίνει για τη ζωή του.
Ειδικότερα για την Σάμο, τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να βελτιωθεί ως προς τις θεραπείες και την υποστήριξη;
Λόγω της αύξησης των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με καρκίνο θα πρέπει να αυξηθούν τα κρατικά κονδύλια για την κάλυψη των ογκολογικών φαρμάκων, ώστε να μην υπάρχει κενό στη θεραπεία των ήδη ογκολογικών ασθενών και να εξυπηρετούνται όλοι οι ασθενείς που απευθύνονται στο Νοσοκομείο Σάμου ανεξάρτητα από το πλήθος των ασθενών και το κόστος του φαρμάκου που απαιτείται για την θεραπεία τους.
Να αυξηθεί το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, που απασχολείται με τις θεραπείες των καρκινοπαθών και να στελεχωθεί πλήρως σύγχρονο Ογκολογικό και Ακτινοθεραπευτικό τμήμα στο νοσοκομείο Σάμου, γιατί αυτό επιβάλλεται σε ένα κράτος δικαίου με την ισονομία και ισοπολιτεία.
Στο νησί μας για πρώτη φορά ιδρύεται ένας σύλλογος υποστηρικτών για τους καρκινοπαθείς και τους οικείους τους και αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς την βελτίωση των συνθηκών και των δυσκολιών που έρχονται αντιμέτωποι. Κανείς δεν πρέπει να είναι μόνος του σε αυτή την μάχη γιατί όσο περισσότερα στηρίγματα δίνουμε σαν σύλλογος και σαν κοινωνία σε αυτούς τους ασθενείς τόσο περισσότερο θα καλυτερεύει η ποιότητα ζωής τους και ο αγώνας θα στέφεται από επιτυχίες έως την τελική ίαση και τόσο περισσότερες μάχες θα έχουν αίσιο αποτέλεσμα.
Είναι μια δύσκολη μάχη η αντιμετώπιση του καρκίνου και χρειάζεται πολλούς συμμάχους για να μπορέσουμε όλοι μαζί να νιώσουμε το ΕυΠο, δηλαδή την χαρά και την ελπίδα της Ζωής!!!
*Να ευχαριστήσουμε θερμά την πρόεδρο κ. Θεοδώρα Παπαδάμ και το Δ.Σ. του συλλόγου ΕυΠο, για την παραχώρηση της συνέντευξης.
Ελένη Χατζηγεωργίου
